محمدرضا شرایلی
سال ۱۳۰۷ شمسی پربارترین سال ضبط موسیقی در دوره پهلوی اول بود. در این سال، چهار مجلس ضبط توسط چهار کمپانی مشهور اروپایی (هیزمسترز ویس، کلمبیا، پَته و پولیفن) در تهران ترتیب یافت و آثار قابل توجهی بر صفحات گرامافن ۷۸ دور نقش بست. همچنین این آثار نخستین ضبطهایی بود که با استفاده از تقویت الکتریکی صوت انجام میشد و نقطه عطفی در کیفیت صوتی آثار بهجامانده از موسیقی ایران به شمار میآمد. دهمین شماره از فصل دوم پادکستهای رادیو ردیف درباره این سال پربار است.
حمایت از همهی قسمتهای فصل دوم
فهرست منابع
[1] ژورنال صفحه سنگی، به کوشش امیر منصور.
[2] صفحههای فارسی شرکت گرامافن، نوشته مایکل کنییر، ترجمه محسن محمدی.
[3] اسناد دیسکوگرافی و مجموعه صفحات گرامافن آرشیو شخصی محمدرضا شرایلی.
همکاران
- ایده: محمدرضا شرایلی، فرشاد توکلی، علی صمدپور
- گرافیک: استودیو ملی – امید نعمالحبیب
- موسیقی: علی صمدپور
- پشتیبانی مالی: خانهی پایور، خانه هنر خرد
- مسئول وبسایت: شایان غیاثالدین
- مسئول شبکههای اجتماعی: حمید فتحالهزاده
- دبیر اجرا و گوینده: عباس سیدین
- نویسنده و گوینده: محمدرضا شرایلی
عباس سیدین
پنجشنبه ۷ دی ۱۴۰۲، در جشن رونمایی دو کتاب تازه، میزبان گروهی از مخاطبان خانهی پایور بودیم. دو کتاب پارتیتور و پارتهای «لیلا خانم» و «زُلفایْ یارُم» از مجموعهی ترانههای بیرجندی با تنظیم فرامرز پایور منتشر شده است. جلسهی رونمایی با خوشامدگویی «فرشید نجاریان» آغاز شد. سپس آقای «احسان سلیمانیها» مدیرعامل موسسهی منظومهی خرد دربارهی خانهی پایور صحبت کرد. سپس «علی صمدپور» مدیرعامل خانهی پایور دربارهی فعالیتهای جاری توضیح داد. «آروین صداقتکیش» مطالب مهمی با عنوان «پایور و محلیهایش» ارائه داد. همچنین «سیما بینا»، خوانندهی این دو اثر به صورت آنلاین به ما پیوست و با هم گفتگویی داشتیم.
خرید آنلاین کتاب «لیلا خانم: پارتیتور و پارتها»
خرید آنلاین کتاب «زلفای یارم: پارتیتور و پارتها»
همکاران
- دبیر اجرا و گوینده: عباس سیدین
- گرافیک: استودیو ملی – امید نعمالحبیب
- موسیقی: علی صمدپور
- پشتیبانی مالی: خانهی پایور، خانه هنر خرد
- مسئول وبسایت: شایان غیاثالدین
- مسئول شبکههای اجتماعی: حمید فتحالهزاده
- با سپاس از فرشید نجاریان، آروین صداقتکیش و سیما بینا
محمدرضا شرایلی
از سال ۱۲۹۳ شمسی تا ۱۲ سال بعد هیچ اثری از موسیقی ایرانی روی صفحات گرامافن ضبط نشد اما چندسالی پس از اتمام جنگ جهانی اول بود که با روی کار آمدن رضاشاه، مسیر پیشرفت غربگرایانه کشور بیش از پیش هموار شد و در این مسیر، فعالیت کمپانیهای متعدد ضبط صفحه که از ۱۳۰۵ شمسی مجددا آغاز به کار کرده بودند، به تدریج صفحه را از کالایی تجملی، آنچنان که در دوره قاجار بود، به رسانهای فرهنگی – موسیقایی بدل کرد. موضوع نهمین قسمت از فصل دوم پادکستهای رادیو ردیف مروری بر ضبطهای آغازین دورهی پهلوی اول در سالهای ۱۳۰۵ و ۱۳۰۶ شمسی است.
حمایت از همهی قسمتهای فصل دوم
فهرست منابع
[1] ژورنال صفحه سنگی، به کوشش امیر منصور.
[2] صفحههای فارسی شرکت گرامافن، نوشته مایکل کنییر، ترجمه محسن محمدی.
[3] اسناد دیسکوگرافی و مجموعه صفحات گرامافن آرشیو شخصی محمدرضا شرایلی.
همکاران
- ایده: محمدرضا شرایلی، فرشاد توکلی، علی صمدپور
- گرافیک: استودیو ملی – امید نعمالحبیب
- موسیقی: علی صمدپور
- پشتیبانی مالی: خانهی پایور، خانه هنر خرد
- مسئول وبسایت: شایان غیاثالدین
- مسئول شبکههای اجتماعی: حمید فتحالهزاده
- دبیر اجرا و گوینده: عباس سیدین
- نویسنده و گوینده: محمدرضا شرایلی
محمدرضا شرایلی
آخرین ضبطهای بهجامانده از دورهی قاجار یادگار سفر پنج نفر از هنرمندان به تفلیس در بهار ۱۲۹۳ شمسی است؛ باقرخان، درویشخان، طاهرزاده، اقبال و دوامی. بررسی آثار ضبطشده و داستان این سفر که روایتکننده آخرین ضبطهای هنرمندان مشهور دوره قاجار است، موضوع هشتمین قسمت از فصل دوم پادکستهای رادیو ردیف است.
حمایت از همهی قسمتهای فصل دوم
فهرست منابع
[1] ژورنال صفحه سنگی، به کوشش امیر منصور.
[2] با زمزمه هزاردستان: یادنامه استاد ابوالحسن اقبال آذر، به اهتمام سید جواد حسینی، نشر نی، ۱۳۸۲.
[3] مقاله «غلامحسین درویش»، نوشته فرشاد توکلی، در دست انتشار.
[4] اسناد دیسکوگرافی و مجموعه صفحات گرامافن آرشیو شخصی محمدرضا شرایلی.
همکاران
- ایده: محمدرضا شرایلی، فرشاد توکلی، علی صمدپور
- گرافیک: استودیو ملی – امید نعمالحبیب
- موسیقی: علی صمدپور
- پشتیبانی مالی: خانهی پایور، خانه هنر خرد
- مسئول وبسایت: شایان غیاثالدین
- مسئول شبکههای اجتماعی: حمید فتحالهزاده
- دبیر اجرا و گوینده: عباس سیدین
- نویسنده و گوینده: محمدرضا شرایلی
محمدرضا شرایلی
موضوع هفتمین قسمت از فصل دوم پادکستهای رادیو ردیف، بررسی چهارمین نوبت ضبط صفحات گرامافن در دوره قاجار است. این ضبطها که در پاییز سال ۱۲۹۱ شمسی در تهران انجام شده حاوی نخستین اجراهای بهیادگارمانده از ساختههای عارف قزوینی، آخرین نواختههای ضبطشده از آقاحسینقلی، نخستین و آخرین نمونههای بهجامانده از صدای بانوان خواننده در عصر قاجار و چندین موضوع مهم تاریخی دیگر است که مروری بر آنها را میتوانید در این قسمت پادکست رادیو ردیف بشنوید.
حمایت از همهی قسمتهای فصل دوم
فهرست منابع
[1] صفحههای فارسی شرکت گرامافن، نوشته مایکل کنییر، ترجمه محسن محمدی.
[2] مصاحبه با استاد شهنازی، برنامه رادیویی گلچین هفته، دهه ۱۳۵۰ شمسی.
[3] بردی از یادم، یادنامه لرتا هایراپتیان، به کوشش زاون قوکاسیان.
[4] اسناد دیسکوگرافی و مجموعه صفحات گرامافن آرشیو شخصی محمدرضا شرایلی.
همکاران
- ایده: محمدرضا شرایلی، فرشاد توکلی، علی صمدپور
- گرافیک: استودیو ملی – امید نعمالحبیب
- موسیقی: علی صمدپور
- پشتیبانی مالی: خانهی پایور، خانه هنر خرد
- مسئول وبسایت: شایان غیاثالدین
- مسئول شبکههای اجتماعی: حمید فتحالهزاده
- دبیر اجرا و گوینده: عباس سیدین
- نویسنده و گوینده: محمدرضا شرایلی
محمدرضا شرایلی
دومین سفر هنرمندان موسیقی برای ضبط صفحه به خارج از ایران، داستان مسافرت هشت تن از موسیقیدانان مشهور دوره قاجار است که در بهار سال ۱۲۸۸ شمسی به لندن رفتند. ضبطهای این دوره یکی از مجموعههای غنی بهجامانده از موسیقی دوره قاجار است که در قسمت ششم فصل دوم پادکست رادیو ردیف بررسی و مرور شده است.
حمایت از همهی قسمتهای فصل دوم
فهرست منابع
[1] صفحههای فارسی شرکت گرامافن، نوشته مایکل کنییر، ترجمه محسن محمدی.
[2] “ناگفتههایی از سفر لندن”، نوشته امیر منصور، ژورنال صفحه سنگی، شماره ۷.
[3] اسناد دیسکوگرافی و مجموعه صفحات گرامافن آرشیو شخصی محمدرضا شرایلی.
همکاران
- ایده: محمدرضا شرایلی، فرشاد توکلی، علی صمدپور
- گرافیک: استودیو ملی – امید نعمالحبیب
- موسیقی: علی صمدپور
- پشتیبانی مالی: خانهی پایور، خانه هنر خرد
- مسئول وبسایت: شایان غیاثالدین
- مسئول شبکههای اجتماعی: حمید فتحالهزاده
- دبیر اجرا و گوینده: عباس سیدین
- نویسنده و گوینده: محمدرضا شرایلی
محمدرضا شرایلی
نخستین سفر هنرمندان موسیقی ایران برای ضبط صفحه به خارج از کشور (پاریس، ۱۲۸۶ شمسی) و مرور اتفاقات، اسناد و آثار ضبطشده در این سفر، موضوع پنجمین شماره از فصل دوم پادکستهای رادیو ردیف است. نخستین مواجههی موسیقیدانان ایرانی با تمدن غرب در سالهای آغازین قرن بیستم و مشکلات مالی پیشآمده پس از بازگشت از سفر که تکثیر و تولید تعدادی از آثار ضبطشده در پاریس را در هالهای از ابهام فروبرده است، از نکات پیرامونی این رخداد مهم به شمار میرود.
حمایت از همهی قسمتهای فصل دوم
فهرست منابع
[1] مجموعه ژورنالهای صفحه سنگی، به کوشش امیر منصور
[2] مجموعه اسناد مرتبط از آرشیو سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران.
[3] «یافته هایی از سفر پاریس (1286 ش)»، فصلنامه ماهور، ش ۶۴: محمدرضا شرایلی
[4] اسناد دیسکوگرافی و مجموعه صفحات گرامافن آرشیو شخصی محمدرضا شرایلی.
همکاران
- ایده: محمدرضا شرایلی، فرشاد توکلی، علی صمدپور
- گرافیک: استودیو ملی – امید نعمالحبیب
- موسیقی: علی صمدپور
- پشتیبانی مالی: خانهی پایور، خانه هنر خرد
- مسئول وبسایت: شایان غیاثالدین
- مسئول شبکههای اجتماعی: حمید فتحالهزاده
- دبیر اجرا و گوینده: عباس سیدین
- نویسنده و گوینده: محمدرضا شرایلی
محمدرضا شرایلی
ادامه موضوع ضبطهای سال ۱۲۸۴ شمسی همراه بررسی دیگر نمونههای صوتی بهجامانده از هنرمندان در این سال، که عملاً مکمل شماره قبلی است، موضوع قسمت چهارم فصل دوم پادکست رادیو ردیف است. با توجه به تنوع عناوین، هنرمندان و گونههای ضبطشده در این آثار، ضمن مرور محتوای متنوع آنها، برخی نمونههای صوتی بهیادگارمانده نیز در این شماره قابل شنیدن است.
حمایت از همهی قسمتهای فصل دوم
فهرست منابع
[1] تاریخ تحول ضبط موسیق در ایران، نوشته دکتر ساسان سپنتا
[2] صفحههای فارسی شرکت گرامافن، نوشته مایکل کنییر، ترجمه محسن محمدی
[3] مجموعه ژورنالهای صفحه سنگی، به کوشش امیر منصور
[4] اسناد دیسکوگرافی و مجموعه صفحات گرامافن آرشیو شخصی محمدرضا شرایلی.
همکاران
- ایده: محمدرضا شرایلی، فرشاد توکلی، علی صمدپور
- گرافیک: استودیو ملی – امید نعمالحبیب
- موسیقی: علی صمدپور
- پشتیبانی مالی: خانهی پایور، خانه هنر خرد
- مسئول وبسایت: شایان غیاثالدین
- مسئول شبکههای اجتماعی: حمید فتحالهزاده
- دبیر اجرا و گوینده: عباس سیدین
- نویسنده و گوینده: محمدرضا شرایلی
محمدرضا شرایلی
قسمت سوم از فصل دوم پادکست رادیو ردیف به موضوع اختراع صفحه گرامافن و شرح روش ضبط و پخش صدا و تولید صنعتی آن اختصاص دارد. ورود گرامافن به خاورمیانه و مرور اسناد بهجامانده از ضبطهای ایران فرهنگی در سالهای آغازین قرن بیستم و در ادامه آن آغاز فعالیت کمپانی گرامافن در تهران و چگونگی شکلگیری نخستین ضبطها در سال ۱۲۸۴ شمسی، از دیگر بخشهایی است که در این قسمت مورد بررسی قرار گرفته است.
حمایت از همهی قسمتهای فصل دوم
فهرست منابع
[1] تاریخ تحول ضبط موسیق در ایران، نوشته دکتر ساسان سپنتا
[2] صفحههای فارسی شرکت گرامافن، نوشته مایکل کنییر، ترجمه محسن محمدی
[3] دفترچه آلبوم گنج سوخته، به کوشش دکتر فرهنگ رجایی
[4] مجموعه ژورنالهای صفحه سنگی، به کوشش امیر منصور
[5] اسناد دیسکوگرافی و مجموعه صفحات گرامافن آرشیو شخصی محمدرضا شرایلی.
همکاران
- ایده: محمدرضا شرایلی، فرشاد توکلی، علی صمدپور
- گرافیک: استودیو ملی – امید نعمالحبیب
- موسیقی: علی صمدپور
- پشتیبانی مالی: خانهی پایور، خانه هنر خرد
- مسئول وبسایت: شایان غیاثالدین
- مسئول شبکههای اجتماعی: حمید فتحالهزاده
- دبیر اجرا و گوینده: عباس سیدین
- نویسنده و گوینده: محمدرضا شرایلی
محمدرضا شرایلی
در قسمت دوم به مرور تاریخی ورود فنوگراف (نخستین دستگاه ضبط و پخش صدا روی استوانه مومی) به ایران در دوره قاجار پرداختهایم. از دربار ناصری و مظفری تا منزل رجال نامدار این دوره. در کنار مرور تاریخی اسناد مکتوب، مجموعهها و نمونههای شناختهشده و بازیافت شده نیز همراه پخش صداهایی از آنها معرفی شدهاند.
حمایت از همهی قسمتهای فصل دوم
فهرست منابع
[1] تاریخ تحول ضبط موسیق در ایران، نوشته دکتر ساسان سپنتا
[2] یادداشتهای روزانه ناصرالدینشاه و سفرنامه سوم به فرنگ (چندین جلدِ منتشر شده)
[3] سفرنامه دوم مظفرالدینشاه به فرنگستان
[4] سفرنامه ظهیرالدوله به فرنگستان
[5] آلبوم استوانههای ایرانی موزه فنوگرام برلین (موسسه ماهور)
[6] تجربههای شخصی در بازسازی دستگاه فنوگراف و بازیافت صوتی استوانههای آن: محمدرضا شرایلی
همکاران
- ایده: محمدرضا شرایلی، فرشاد توکلی، علی صمدپور
- گرافیک: استودیو ملی – امید نعمالحبیب
- موسیقی: علی صمدپور
- پشتیبانی مالی: خانهی پایور، خانه هنر خرد
- مسئول وبسایت: شایان غیاثالدین
- مسئول شبکههای اجتماعی: حمید فتحالهزاده
- دبیر اجرا و گوینده: عباس سیدین
- نویسنده و گوینده: محمدرضا شرایلی